Baskıcı ve dışlayıcı laiklik uygulamaları başta olmak üzere birçok alanda normalleşme yaşandı. Demokratikleşme dalgalarıyla siyasi alan normalleştirildi. Normalleşme süreçleri, direnç siyasetleri ile etkisiz hale getirilmeye çalışıldı. İktidara toplumsal desteğin her seçim döneminde artması, katı laikçi muhalefet odaklarını da görünürde normalleşmeye zorladı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "iç cepheyi tahkim" çağrısı, ardından da MHP Lideri Devlet Bahçeli'nin DEM'e uzattığı elle başlayan ve "terörsüz Türkiye hedefi" olarak adlandırılan yeni yaklaşımla ilgili, doğal olarak gelecek senaryoları konuşuluyor.

Dini inançların kimliğin değerli bir parçası olması sebebiyle kimi zaman devletlerin politikalarına etki etmesine tanıklık ediyoruz. Ancak yayılmacı, işgalci ve savaş odaklı söylemlerin ve ideolojilerin devletlerin temel belirleyici tercihi olması durumunda işte o tehlikeli teo-politik durumuna geliniyor. 7 Ekim Hamas saldırısını savunma hakkı diyerek destekleyen Batı ülkeleri bilerek ya da bilmeyerek Netanyahu hükümetinin "aşırı dinci, Siyonist ve kıyametçi" söylemini cesaretlendiriyor. "Ortak gücümüz ile haklılığımıza ve Yahudi halkının ebediliğine olan derin inancımızla Hamas'a karşı Yeşaya kehanetini göreceğiz" diyen Netanyahu, kendisini zaten Yahudi devleti olarak tanımlayan İsrail'i daha ileri bir yayılmacı ideolojik söyleme taşıyor. Gazze'yi imha politikasını Tevrat'taki "büyük İsrail devleti" ve "vaat edilmiş topraklar" teolojisi ile irtibatlandırıyor. Bush'un Irak işgalini "haçlı savaşı" olarak nitelediği, Trump'ın Evanjelik söylemlerde bulunduğu, Biden'ın "Siyonistim" dediği ve Blinken'ın "Yahudi olarak" İsrail'i desteklediğini söylediği bir arada düşünülürse bu teolojik radikal söylemlerin insalık için ne kadar tehlikeli bir zemin oluşturduğu daha iyi anlaşılır. İşte bu tehlikeyi gören Erdoğan, Papa Fransuva ile İsrail-Filistin çatışmasını durdurmak için görüşüyor ve Batı dünyasını hilal-haç (kavgası) anlayışını terk edin diyerek uyarıyor.

Cumhurbaşkanı seçimi sonuçları yurt dışında nasıl karşılandı? Recep Tayyip Erdoğan, birinci tura nazaran yurt dışı oylarını yüzde 2,1 artırarak oyların yüzde 59,57’sini aldı. Bazı ülkelerde seçim sonuçları sevinçle karşılanırken Erdoğan’ın sürekli zaferi bazı ülkelerde ise şaşkınlığa sebep oldu.