Enerji Alanında Kritik Gelişmeler: 2024’ün İlk Yarısına Kısa Bir Bakış

2024 yılı Türkiye ve yakın coğrafyası açısından enerji alanında önemli gelişmelerin yaşanmasıyla başladı. Önceki yıllardan süregelen bazı olayların 2024 yılının ilk yarısında etkili olmaya devam ettiği görülürken Türkiye'nin hem fosil enerji kaynakları hem de yenilenebilir enerji kaynakları açısından ilerleme kat ettiği bilinmekte. Bölgesindeki en büyük enerji tüketicilerinden biri olan Türkiye yerli ve milli enerji üretimini artırırken bir yandan 2053'te Net Sıfır Emisyon hedefine ulaşmak, diğer yandan dışa bağımlılığını azaltmak için çalışmalarını sürdürüyor. Ancak bölgesel ve küresel anlamda kritik gelişmeler de yaşanmaya devam ediyor.

Devamı
Enerji Alanında Kritik Gelişmeler 2024 ün İlk Yarısına Kısa Bir
Baskı Aracı Olarak Ekonomik Yaptırımlar

Baskı Aracı Olarak Ekonomik Yaptırımlar

ABD'nin İran ve Venezüela'ya uyguladığı yaptırımlar en fazla halkları etkilemektedir. Rusya yaptırımları ise savaşı durdurmazken yönetim ve halk üzerinde baskı oluşturmuştur.

Devamı

Savaşın başından bu yana AB üyesi ülkeler Rusya'dan ithal ettikleri ham petrol ve petrol ürünleri ihracatını azaltmış olsalar da savaşın ve beraberinde gelen yaptırımların da etkisiyle artan petrol fiyatlarının Rusya Federasyonu gelirlerinde ciddi artışa neden olduğu görülüyor.

Uzmanlar, Suriye savaşı 11. yılını geride bırakırken Rusya ve İran'ın destek verdiği Esed rejiminin siyasal çözümü tıkadığını, Ukrayna'daki savaş üzerinden dış faktörler arasındaki ilişkinin kilidi açabilecek bir noktaya taşınabileceğini belirtiyor.

Savaşın ne kadar süreceğini kestirmek zor iken kalıcı ateşkes sağlanması halinde yaptırımların, en azından enerji sektörüne uygulananların kaldırılması muhtemel görünüyor.

Avrupa'nın Rus Gazına Alternatifleri

Doğu Avrupa ülkelerinin önemli bir kısmı Rus gazına yüzde 100 bağımlı durumda.. Batı Avrupa ülkelerinde ise durum biraz farklı.

Devamı
Avrupa'nın Rus Gazına Alternatifleri
Perspektif Rusya nın Enerjisine Bağımlılık ve Yaptırımlar

Perspektif: Rusya’nın Enerjisine Bağımlılık ve Yaptırımlar

AB, Türkiye ve diğer ülkelerin Rusya’nın enerji kaynaklarına bağımlılık düzeyleri nedir? Rusya küresel enerji üretimi ve ticaretinde nasıl bir konuma sahiptir? Rusya’ya uygulanacak yaptırımlar neler ve bu yaptırımlara hangi ülkeler nasıl tepki verdi?

Devamı

Rusya ve Ukrayna arasındaki gerilimin yansımaları tüm dünyada etkisini göstermeye devam ediyor. Söz konusu durumla ilgili Avrupa Birliği'nin tavrını SETA Brüksel Koordinatörü Doç. Dr. Talha Köse değerlendirdi.

Olaf Scholz'un Başbakanlığı Almanya'nın krizlerle dolu kritik bir dönemde başlaması talihsizlik olarak nitelendirilebilir..

Ukrayna'nın Rusya karşısında yalnız bırakılması, tarihin sayfalarına büyük bir yanılgı olarak geçer. Erdoğan bunu Batılı liderlerin yüzüne her zamanki sahiciliğiyle söylüyor. Rusya'nın Ukrayna saldırısı, Türkiye'nin stratejik önemini ve Erdoğan'ın liderliğinin anlamını Batı başkentlerine yeniden gösterdi. Ankara'ya daha sık kulak vermekte fayda var.

Meşru ve bağımsız bir devlet olarak ortaya çıkmış Ukrayna'nın ülkesinin önce Kırım şimdi de birçok parçası Rusya'nın müdahalelerine hatta işgaline konu olmaktadır.

Putin'in fikirleri ile birlikte düşünüldüğünde Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısının uluslararası sistemin geleceği açısından bir dönüm noktası olma ihtimali bulunuyor. Rus saldırısı şimdiden, '2. Dünya Savaşı'ndan bu yana Avrupa'daki en büyük kara savaşı' olarak niteleniyor.

Rusya Ukrayna krizi, geçtiğimiz akşam Rusya lideri Putin'in Donetsk ve Luhansk'ı tanıyacağını açıklamasının ardından kritik bir noktaya gelmiş durumda. Putin'in açıklamaları sonrası Türkiye, Batı ve ABD'den kınamalar gelirken; Almanya ve ABD dün yaptırım kararlarını açıkladı. Rusya ise geri adım atmayacağının altını çizdi. Bunun yanı sıra Donbas gerilimini azaltma iddiasıyla 'Barış Güçleri' sözde bağımsız Ukrayna şehirlerine tanklarla girmeye başladı. 'Rusya Ukrayna savaşı çıkacak mı?' sorusu daha da şiddetlenirken, SETA Dış Politika Araştırmaları Direktörü Prof. Dr. Murat Yeşiltaş genel durumu değerlendirdi. Rus lider Putin'in değindiği 3 önemli noktadan bahseden Yeşiltaş, '3. Dünya Savaşı Başlar mı?' sorusuna da yanıt verdi. Prof. Dr. Yeşiltaş, ayrıca yaşananlar karşısında Türkiye'nin durumuyla ilgili de yorumlarda bulundu.

Rusya-Ukrayna krizi kıtalararası bir sorun haline geldi. Tehditler, yaptırımlar ve askeri yığınakların puslu havasında akıllarda aynı soru var; Putin daha ileri gidebilir mi? Uzmanlar, Rusya’nın olası geri adımının ciddi sonuçları olacağı görüşünde.

Büyük güçlerin rekabetinin yoğunlaştığı ve İran'ın hırslı, yeni bir nüfuz arayışına girmesinin beklendiği Körfez'deki güç ve güvenlik boşluğu İsrail ile doldurulamaz. 'İstikrar ve güven sağlayıcı' rolü ile Türkiye, Körfez'in dengeleyici, başat aktörü olmaya adaydır.

Putin, ABD ve NATO ile geriliminde kendine stratejik bir alan açtı. Bununla birlikte Çin, Rusya'nın Avrupa'daki güvenlik kaygılarına somut destek verebilecek bir noktada değil. Ve Putin'in Ukrayna krizinde Türkiye'nin arabuluculuğu dahil yeni arayışlara ihtiyacı var.

Putin'in ABD'nin Ukrayna politikasının Rusya'yı nereye sürükleyebileceği hususunda netleşmesi yeterli. Eğer Ukrayna krizinin yeni aşamasına geçiyorsak Erdoğan'ın Ukrayna ve Putin'in Türkiye ziyaretleri gerilimi düşüren bir süreci başlatabilir. NATO üyesi Türkiye'nin arabuluculuğunu kabul ederek Putin, Batı ittifakına yeni mesajlar verebilir.