Geride bıraktığımız son on yılda ivme kazanan sanayi ve ekonomideki gelişimin, MTH’nin yüksek çarpan etkisi ile Türkiye’nin kalkınma ve büyüme sürecine ciddi bir katalizör etkide bulunması beklenmektedir. 2002 sonrası dönüşümün, sağlamlaştırılan altyapının üzerine kurulan yeni teknoloji hamlesi, ciddi bir vizyonun ve küllerinden yeniden doğma çabasının son aşamasıdır. Sanayinin, iş ve üretim süreçlerinin hatırı sayılır bir dönüşüm geçirdiği son birkaç on yıl; yeni teknolojilere, sermaye birikimine ve beşeri kapasiteye yatırımı bir zorunluluk haline getirmiştir. Nitekim bugün yapay zeka, otonom teknolojiler ve robotlar; rutin, sekreterlik gibi sadece destek hizmetleri veren ve sürekli tekrar eden işleri devralırken, bireyin ve beşeri sermayenin, nispeten daha teknik, “yaratıcı” ve daha kompleks konulara yönlenebilmesinin önünü açmıştır.

Ar-Ge; bilgi seviyesinin artırılması ve mevcut bilginin yeni uygulamalarda kullanılması amacıyla “yaratıcı” ve sistematik çalışmalardan oluşmaktadır. Ar-Ge faaliyetleri aynı zamanda inovasyon çalışmalarının önemli bir parçasıdır. İnovasyon, verimlilik ve ekonomik gelişmenin iticisi olup, yeni ve daha iyi iş olanaklarının oluşması, sosyal hareketliliğin sağlanması ve küresel sosyal sorunların önüne geçilmesinde önemli bir araçtır. Ar-Ge ve inovasyon çalışmaları ile firmalar, rekabet güçlerini artırarak ulusal ve uluslararası pazarlardaki konumlarını güçlendirme olanağı sağlayabilmektedir. Buna göre bugün teknolojik yeniliklerin getirdiği ekonomik büyümeden faydalanmak için hem firmaların hem de toplumların Ar-Ge faaliyetleri yürütmesi tartışılmaz derecede önemlidir.

Bu raporda Kasım 2022’de Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 27. Taraflar Konferansı’nda (COP 27) T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı (ÇŞİDB) tarafından Türkiye’nin bir prestij çalışması olarak takdim edilen Sıfır Atık projesi ve kitabının ihtiva ettiği temel konular ele alınarak söz konusu mesele değerlendirilmiştir. Konunun bilimsel çerçevesinin yanında dünyada ve ülkemizdeki algılar ve uygulamalar, durum ve hedefler etraflıca ele alınmıştır.

Afet yönetiminin afet öncesi, afet anı ve afet sonrası bütün aşamalarını kapsayacak tarzda sürecin tüm açılardan izlenmesi, yönetimi, ihya ve inşa politikalarının belirlenmesi Türkiye Ulusal Risk Kalkanı Modeli’nin öncelikli hedefleri arasında yer almaktadır.

21. yüzyıl ekonomisinin çarkları teknoloji üretimi ve kullanımı ile dönmeye başlamıştır. Dolayısıyla bu yüzyılda ülkelerin rekabet edebilirliği dijital dönüşümü yakalayabilmesi ile mümkündür. Günümüzde ekonomik kalkınmanın sadece sermaye yatırımlarından ibaret olmadığı gerekçesiyle insanlara yapılan yatırımların önem kazandığı görülmektedir. Buna binaen insana yapılan yatırımın ana araçlarından biri olan eğitim küresel rekabetin ve ekonomik gücün hayati unsurlarından biri haline gelmiştir.

Türkiye’nin 2000’lerin başından bu yana artan enerji talebini karşılamak adına enerji teknolojileri alanında attığı adımlar birbirini tamamlayıcı niteliktedir. Artan talep dışa bağımlılığı artırma endişesine neden olurken geliştirilen politikalar ve çıkarılan mevzuat Türkiye’nin enerji bağımsızlığı kararlılığını gözler önüne sermektedir. 2005’te kabul edilen YEKDEM mevzuatı yerli enerji teknolojilerinin geliştirilmesinin desteklendiği ilk yasal dayanak olması açısından önem arz etmektedir. YEKDEM ile başlayan süreç YEKA Yönetmeliği ile ileri bir boyuta taşınmıştır. Bir yandan yenilenebilir enerjiye dayalı kurulu güç artırılırken diğer yandan bahsi geçen alanda yerli teknolojilerin geliştirilmesi desteklenerek yerlilik ve millilik oranları yükseltilmeye çalışılmıştır.

Dijital Türkiye vizyonunu ve MTH’yi resmi kurumları aracılığıyla ilan eden Türkiye, teknoloji devriminin lider ülkelerinden olmak için gerekli tüm adımları atmaktadır. Bu vizyon resmi olarak 2019’da yayımlanmış olsa da Türkiye’nin teknoloji yolculuğu onlarca yıl öncesine dayanmaktadır. Ancak asıl dönüşüm ve ivme özellikle son yirmi yılda gerçekleştirilmiştir. AK Parti’nin 2002’de iktidara gelmesi, Recep Tayyip Erdoğan’ın hem başbakanlık döneminde hem de cumhurbaşkanı olarak kararlı ve vizyoner yaklaşımı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı olmak üzere bütün paydaş kurumların özverili çalışmaları Türkiye’nin teknolojik gelişmelere dönük önemli adımlar atmasını ve büyük başarılar elde etmesini sağlamıştır.

Raporda öncelikle başörtüsü meselesinde bugünkü aşamaya nasıl gelindiği üzerinde durulmaktadır.