Bu yıl düzenlenen COP ağırlıklı olarak 'kayıp ve zarar' teması üzerine odaklandı. Bu durum ağırlıklı olarak konferansın Mısır'da olmasından kaynaklıydı zira iklim değişikliğinin etkilerinin en fazla hissedildiği yerlerden biri Afrika. Bu nedenle bu yıl zirve "Afrika COP'u" olarak da anıldı.

Türkiye'nin yeni yüzyılda, ihracat atağı ile yeni bir başarı hikayesi yazması ve yeni bir ekonomik patlama yapma ihtimali yüksek. Ancak, Türkiye'de bugün, ihracat artarken, ithalat da kur, maliyet ve fiyat yapışkanlığı gibi nedenlerle daha çok artıyor. İhracat rekorlar kırarken, ithalat da yükseliyor. Enerji ise bu denklemdeki en temel risk faktörü. Kur kaynaklı ithalat fatura artışı da diğer bir önemli faktör.

Borç işthanın azalmasına kıyasla finansman ihtiyacının sürekli artış göstermesi faiz ödemelerinin de ağırlaşmasına sebep olmaktadır. Az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler için daha da maliyetli hale gelen ve sürdürülmesi mümkün olmayan borçlanma ihtiyacı, küresel salgın sonrası yeni krizleri tetikleyebilir.

Bu rapor Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) bağlamındaki kurumsal gelişmeler ve üye devletler arasında örgütsel düzeydeki iş birliğine odaklanmaktan ziyade bunu dışlamayarak Türkiye’nin Türk devletleri ile geliştirdiği ikili ve çok taraflı siyasi ve ekonomik iş birliklerini irdelemektedir.

Dijital paraların, paranın geleceği olacağından şüphe yok. Nakitsiz toplum (İsveç örneği) ve dijital toplum (Estonya örneği) gibi uygulamaları da pekiştirecek. Ancak, bu dijital paraların, daha adil bir gelir ve servet dağılımı, daha adil bir dünyanın inşası sürecine katkısı olacak mı orası henüz net değil.

Türkiye merkezli yeni bir refah halkası idealinin muhtemelen en önemli dayanaklarından birini de ayakları yere sağlam basan yeni bir Türkiye yüzyılı vizyonu ve bağlantılı uzun soluklu bir kalkınma planı oluşturuyor.

Girişimcilik atılımları hem risk hem de kar demek olabiliyor. Fakat bu adımları atmak maddi destek olmadığı zaman güç hale geliyor. Ticaret Bakanlığı başta teknoloji transferi olmak üzere yurt dışı marka alımına 45 milyona kadar destek sağlıyor. Böylelikle rekabet gücünün artırılması, pazarlara erişim ve ihracata ivme kazandırılması hedefleniyor.

Türkiye'ye iş birliklerini çeşitlendirme ve uzun vadede rekabet noktasında avantaj kazandırabilecek iki önemli kaynağı da genç ve dinamik insan kaynağı ile stratejik konumudur. Bu iki avantajı fırsata dönüştürmenin yolu da yeni potansiyellerin sıkı takibi, karşılıklı faydaya dayanan ikili iyi ilişkiler, yeni teknolojilerde sağlanacak üstünlük, inovasyon, girişimcilik kültürü ve Ar-Ge'ye yatırım gibi yerinde adımlardır.